Toerisme en landbouw op Westerflier- Foto: Just Schimmelpenninck

Toekomst

De meeste landgoederen in Overijssel hebben naast een huis met een (formele) tuin ook opengestelde natuurgebieden, bossen en wandel-, fiets- en ruiterpaden. Wie betaalt hier eigenlijk voor? Hoe zorgen landgoedeigenaren dat ze hun landgoed kunnen blijven beheren?

Voor sommige van deze zaken krijgen landgoederen subsidie van de overheid; zo krijgen de meesten een tegemoetkoming in de kosten van het natuuronderhoud en is er soms subsidie voor het onderhoud aan Rijksmonumenten. Het blijft echter zo dat de delen die geld opbrengen op een landgoed, in evenwicht moeten zijn met die delen die geld kosten. Het streven van veel eigenaren is dat de inkomsten uit de verpachting van landbouwgronden en van woningen op het landgoed, de verkoop van hout en de subsidies van de overheid ongeveer gelijk zijn aan de kosten.

Die kosten bestaan bijvoorbeeld uit het onderhoud aan paden en lanen (het publiek met er immers veilig en aangenaam kunnen wandelen en fietsen). Ook het onderhoud aan het huis, aan de cultuurhistorische elementen, het toezicht (op illegaal afval dumpen of op stropen) en het beheren van de bos- en natuurterreinen op het landgoed zijn kosten die het landgoed moet betalen. De overheid heeft echter steeds minder geld, waardoor subsidies wegvallen en méér van de onderhoudskosten volledig uit de zak van de landgoedeigenaar betaald moeten worden.

Daarom is het voor landgoederen belangrijk dat zij zelf voldoende duurzame economische dragers kunnen creëren. Dit zijn manieren voor een landgoedeigenaar om genoeg opbrengsten te kunnen genereren om de kosten van het landgoed te kunnen betalen. Behoud door ontwikkeling dus! Hoe die economische dragers eruit zien, is niet eenduidig; zoveel landgoedeigenaren, zoveel oplossingen. Wel is het voor alle landgoederen van belang dat de overheid ziet dat landgoederen een belangrijke (maatschappelijke) functie vervullen en dat de overheid met hen meedenkt over hoe we de landgoederen ook in de toekomst kunnen behouden en kunnen blijven openstellen.

Femke Maes, Overijssels Particulier Grondbezit

Een zoogkudde op Baasdam - Foto: Shera van den Wittenboer
Een zoogkudde op Baasdam - Foto: Shera van den Wittenboer