Landgoed De Oxerhof is gelegen tussen de Schipbeek en de Dortherbeek. De locatie en het landgoed worden gekenmerkt door een rijke geschiedenis en een prachtige omgeving.

Ten zuiden van Deventer en nabij de provinciegrens met Gelderland ligt in het buurtschap Oxe het landgoed De Oxerhof.

Bijzonderheden

De Tweede Wereldoorlog is een zwarte bladzijde in de geschiedenis van De Oxerhof. In 1943 vorderden de Duitsers het landgoed en sloten het hermetisch af van de buitenwereld. Uiteindelijk werd De Oxerhof een SD-gevangenis. Tegen het einde van de oorlog waren nog een veertigtal gevangenen aanwezig. De meesten werden vrijgelaten, maar voor tien gevangenen liep het slecht af. Ze werden op 5 april 1945, enkele uren voor de bevrijding, op wrede wijze vermoord. Op enkele meters van de bosrand werd hun massagraf een dag later door Canadese militairen gevonden.

Op 6 mei 1991 is er een monument onthuld ter nagedachtenis aan de tien gevangenen. In zekere zin is het monument het kristallisatiepunt voor het leed dat de gevangenen in WOII is aangedaan. Dat maakte een eind aan de beklemming die jarenlang voelbaar was op sommige plekken in het huis en de tuin van De Oxerhof.

Momenteel vervult het monument een centrale rol in de jaarlijkse 4-mei-herdenking waarvoor buren en inwoners van het buurtschap Oxe naar De Oxerhof komen. Ook bezoekers van De Oxerhof zijn vertegenwoordigd bij deze herdenking.

Geschiedenis

Oxe is een buurtschap dat in 1324 voor het eerst werd genoemd bij de verkoop van het erve Nijhuis in de buurtschap. In 1520 telde de buurtschap twaalf boerderijen, die deels later bij het landgoed De Oxerhof hoorde. De boerderij Hof te Oxe werd het eerst vermeld in 1520 en behoorde evenals de nabijgelegen boerderij Nijhuis in 1520 aan de Van Dorths van kasteel Dorth.

In de 18e eeuw was De Oxerhof in bezit van de patriciërsfamilie Lamberts uit Deventer. Zij zullen aan de zuidwestzijde van de boerderij een uitgebouwde herenkamer hebben gehad, van waaruit men uitkeek op een aan de zuidzijde van de boerderij gelegen tuin. De Oxerhof was in die tijd een eenvoudige buitenplaats, met een kleinschalige aanleg, met een landgoed waartoe enkele boerderijen, bouwland, weidegronden en hakhout toe behoorden. De oudste kadastrale kaart uit 1823 toont de oude structuur en laat tevens zien dat er op bescheiden schaal een eerste verlandschappelijking had plaatsgevonden. Ten zuiden van het huis werd in het midden van de moestuin een ovaalvormige vijver aangelegd. In 1837 kwam het landgoed in bezit van de familie Van Doorninck. De Oxerhof kreeg tussen 1837 en 1844 een ruim landschapspark dat wordt gekenmerkt door bosjes in de vorm van coulissen, waar men tussen door kijkt.

Bovenstaande tekst kwam mede tot stand door onderzoek van drs. Ben Olde Meierink, hoofd onderzoek van de Nederlandse Kastelenstichting.

In 1910 brandde het hoofdgebouw van de Oxerhof tot aan de grond toe af. Op de fundamenten werd een geheel nieuw landhuis gebouwd dat in de loop van de 20e eeuw veel verschillende bestemmingen kende. Tot kort na de tweede wereldoorlog was de Oxerhof in handen van de familie Van Doorninck. Doordat de laatste eigenaar uit deze familie failliet ging, werd het landgoed eigendom van een verzekeringsmaatschappij die belegde in grond en opstallen. De Oxerhof kreeg jarenlang de bestemming van vakantieverblijf voor medewerkers en hun gezinnen, totdat de animo voor dergelijke vakanties verdween. Een vermogende vleeshandelaar nam het landgoed over, bewoonde het huis en hield er kantoor. Begin jaren 80 kwam De Oxerhof leeg te staan.

In 1989 verwierf de School voor Praktische Filosofie en Spiritualiteit het landgoed als studiecentrum. Tot op de dag van vandaag heeft het deze functie behouden, en vormen de gebouwen en het park een centrum voor studie en retraites. Naast studeren en mediteren, wordt er door de studenten van de school ook vrijwilligerswerk verricht waardoor De Oxerhof in de afgelopen jaren uitgebreid en gemoderniseerd is. Naast de School voor Praktische Filosofie en Spiritualiteit maken ook andere organisaties gebruik van het studiecentrum. De rode draad in het gebruik van De Oxerhof is 'menselijke ontwikkeling'.