Natuurwaarden
Lanen met oude bomen en gevarieerde bossen, beukenhagen en meidoornheggen, vijvers en poelen, graanakkers en graslandjes: het vaak eeuwenoude karakter van landgoederen biedt ruimte aan veel verschillende soorten planten en dieren.
Bomenrijke omgeving
Naarmate een landgoed ouder is, nemen de natuurwaarden toe. Grote en oude bomen als zomereik, beuk en lindes, waarin met de jaren steeds meer holen komen, vormen bij uitstek broedplekken voor vogels als bosuilen en kleine bonte spechten, vleermuizen en tal van insectensoorten. Ook verschillende soorten paddenstoelen grijpen hun kans. De aanwezigheid van staand of liggend dood hout is essentieel voor de biodiversiteit. In de parkbossen komen uitheemse bomen en struiken voor als de mammoetboom, plataan, tulpenboom en rododendrons.
Waterpartijen
Historische buitenplaatsen zijn meestal gelegen in de nabijheid van rivieren, weteringen en beken. Vaak zijn er ook grachten en vijvers aangelegd. In de omgeving zijn poelen en drassige gebieden te vinden. Deze waterpartijen vormen een ideale biotoop voor bedreigde vissen als de modderkruiper en het bermpje, bijzondere vogels als de grote gele kwikstaart en de ijsvogel, en andere diersoorten als kamsalamanders, vleermuizen en libellen.
Stinzenplanten
Tamelijk uniek voor landgoederen zijn de stinzenplanten. In het voorjaar zie je kleurige tapijten van bosanemoon, blauwe boshyacinten en gele narcissen. Eens aangevoerd uit verre oorden zijn de bollen verwilderd en vormen nu waardevolle flora, die voedsel bieden aan vroege insecten.
Dierenparadijs
De verschillende functies van landgoederen zorgen voor een grote verscheidenheid aan diersoorten. De oude boomgaarden zijn niet aangelegd voor de steenuiltjes, maar zij vinden er wel een perfecte leefomgeving. De das profiteert van de oude bossen met kleinschalige weilanden. Reeën vinden beschutting in het hakhout dat vroeger onder meer als brandhout diende. Zeldzaam geworden akkervogels als patrijzen komen dankzij de traditionele graanakkers nog voor op landgoederen.
Boommarter
Bijzonder in Overijssel is het voorkomen van de boommarter op enkele landgoederen. In tegenstelling tot zijn neef de steenmarter (bekend van de knaagsporen aan draden in auto's) is de boommarter een schuw en zeldzaam dier. Boommarters zijn speels en echte holbewoners die in oude bomen leven. De afwisseling op het landgoed maakt dat hij zich hier thuis voelt.
Landgoederen zorgen kortom voor een ideale leefomgeving voor verschillende soorten dieren en een rijke biotoop voor een veelheid aan bomen en planten. De rust, de afwisseling en het constante beheer zijn van grote betekenis voor de natuur.
Krista Esselink, Landschap Overijssel